|
|
Het Weeshuis
Het Weeshuis
In 1995 heeft Jelle Brinkhuijsen een boekje uitgegeven genaamd : Driehonderd jaar geschiedenis van het Nederlands Hervormd Weeshuis in Oostzaan. En die driehonderd jaar klopt als een bus, want het gebouw aan het Zuideinde is gebouwd in 1695.Boven de toegangsdeur staat MDCLXXXXV en in Romeinse cijfers is dat 1695. Het was niet gebouwd als Weeshuis doch als een buitenhuis voor een zeer rijke dame. Pas in 1774 is het als Weeshuis in gebruik genomen – tot die tijd werden wezen opgevangen in een woning aan de Kerkstraat – toen Weerpad genaamd.
Het Weeshuis was voor die tijd een groot gebouw : 12 meter hoog, 13 meter breed en 10 meter diep en tot 1998 was het eigendom van de Nederlands Hervormde Kerk Het bijgebouw aan de Noordzijde is in 1713 gebouwd en waarvoor het oorspronkelijk diende is niet bekend. Boven de deur van dit bijgebouw staan twee beeldjes welke een weesjongen en een weesmeisje moeten voorstellen. Met tussen hen in het Wapen van Oostzaan.
Het Weeshuis werd beheerd door de Hervormde Kerk. Het bestuur bestond uit vijf Regenten en vier Regentessen. De regenten werden voor een periode van vijf jaar gekozen en de Regentessen voor een periode van vier jaar. Om de 14 dagen kwamen de Regenten bijeen en zesmaal per jaar kwam Regenten en Regentessen bij elkaar ‘teneinde met elkander de belangen van ’t Gesticht en de verpleegden te bespreken’.
Maar de dagelijkse gang van zaken was in handen van een echtpaar – de Weesvader en de Weesmoeder. Het waren de pleegouders van de weeskinderen. Zij waren in dienst van de kerk en in 1900 verdienden zij 250 gulden per jaar, met vrije kost, inwoning en medische zorg.
Het aantal weeskinderen dat er heeft gewoond zij er uiteindelijk meer dan honderd geweest. Het laatste weeskind dat in 1943 het Weeshuis verliet was de Piet Verwer, De heer Verwer (inmiddels overleden) had positieve alswel negatieve herinneringen aan het Weeshuis. Hij kwam er in 1933 waar toen de heer en mevrouw Betlem, weesvader en weesmoeder waren. Zij beschouwden de weeskinderen als hun eigen kinderen en behandelden hen ook als zodanig. Echter, zij stapten op en er kwam een echtpaar uit Enschede, welke op een kille manier met de kinderen omging. Het was voor de kinderen Verwer (3 broers) een vrij harteloze periode, nog verergerd toen in 1938 een van de broers overleed.
Na het vertrek van het laatste Weeskind werd het gebouw gebruikt voor diverse kerkelijke- en maatschappelijke bijeenkomsten zoals de Bijbelkring, een Jeugdclub, de Zondagsschool en de Bejaardenmiddag. Maar ook de Postzegelclub, Klaverjasclub, Yoga en een handwerkclub vonden er een plek.
Dit alles vond plaats tot ongeveer 1998. Toen werd het Weeshuis verkocht en kwam in particuliere handen.
Jan de Waal
j.waal96@chello.nl
| terug
|
|
|
|
|
|