|
|
|
|
|
De Heul
De Heul
Van Jan de Jongh verscheen in 1985 een bundeling van zijn kennis over De Haal en De Heul en de nabije omgeving onder de titel: 'Verbindingspaden door het Veen'. Het exemplaar dat ik bezit - in ringband en destijds gekopieerd op de kopieermachine van de gemeente draagt de handgeschreven nummering: No. 8, 11-7-’85 met het paraaf van Jan de Jongh. Ik heb het lang niet ingezien, maar naarmate ik het nu lees groeit mijn waardering voor deze Jan de Jongh. Een Oostzaner die zich grondig verdiepte in de historie van dit dorp en van de ontwikkeling daarvan.
Wat zegt Jan de Jongh over 'geschiedenis'? "De geschiedschrijver", zegt hij, "moet een keuze maken uit de beschikbare bronnen en aannemen wat daarvan juist is. De geschiedenis leesbaar, begrijpbaar en voor de lezer waardeerbaar maken is echter moeilijk. De schrijver moet door zijn keuze bij de lezer het vertrouwen wekken dat het door hem gebrachte juist is." En dat laatste deed Jan de Jongh. Het belangrijkste inzicht dat hij onderbouwend naar voren brengt is dat het centrum van Oostzaan in vroegere tijden niet in de Kerkbuurt lag, maar in De Heul. Oost-Zaandam stelde nog niet zoveel voor en de belangrijkste verbinding van de Oostzaanse gemeenschap liep vanaf de Heul naar het Kalf en Haaldersbroek.
 Er was nog geen directe verbinding van De Haal met Purmerend. Purmerend was alleen lopend bereikbaar door de weilanden en met een roeibootje over het water. Het kaartje van Bartholomeus Simonsz laat het vroegere rechtsgebied van de Banne duidelijk zien. Aan de zuidkant wordt het begrensd door het IJ. Oostzaandam en Haaldersbroek liggen binnen de Banne en in het oosten liep de Bannegrens tot het midden van het Twiske. In het midden vormden de binnengrenzen een driehoek met als centrum De Heul. En rond 1600 was De Heul een plek van handel en nijverheid. Vervoer te water kwam via het Barnegat, de Watering, via de Schuinsche sloot en de Reef bij De Heul en verder varend kon men via het Wormermeer de Wormer en Jisp bereiken. De polder de Wormer was er nog niet.
Het Kalverpad liep vanaf De Haal, via de Heul naar het Kalf. Het Kalf was toen een buurtje gelegen ten oosten van de Zaan. Dat Kalverpad had vele bruggetjes. Maar op enig moment waren er geen centen meer om het pad te onderhouden en toen is het langzamerhand buiten gebruik geraakt. Het Saegshel pad - het latere Weerpad en dus de huidige Kerkstraat, hadden de verbinding tussen Oostzaandam en Oostzaan overgenomen, en het centrum van de Banne verschoof van De Heul naar het Kerkbuurt. Een boeiende studie van Jan de Jongh die het inzicht in de ontwikkeling van Oostzaan verrijkt!
| | terug
|
| |
|
|
|
|
21-04-2024
om
10.00 uur2kerk4.JPG)
Agenda_r.JPG "Druk op het pictogram om naar de agenda van de Grote Kerk te gaan!")
